Davvisámegiella (Nordsamisk)
Mii lea Nok.- dahje SMISO-guovddáš?
Nok.-guovddážis ja guovddážiin inseastta ja seksuálalaš illástemiid vuostá (SMISO) sáhtát don illástemiid gillájeaddjin oažžut doarjaga gieđahallat iežat vásáhusaid. Guovddáš lea vuosttažettiin iešveahkehanfálaldat ollesolbmuide geat leat gillán inseastta, seksuálalaš illástemiid dahje veahkaválddi, ja sin oapmahaččaide.
Guovddážat leat nuvttá fálaldat ja deavdda almmolaš veahkkeapparáhtii, it ge don dárbbaš sáddejumi váldit oktavuođa.
Buot guovddážat čuvvot koronanjuolggadusaid, ja daid lea oadjebas geavahit.
Fálaldagat leat:
- ráđđeaddin telefovnna bokte
- oktagaslaš ságastallamat
- searvan iešveahkehanjoavkkuide
- eará fáddájoavkkut
- kurssat
Fálaldagat sáhttet rievddadit veahá. Guovddážat láhčet iešguđet láhkai dili nu, ahte geavaheaddjit sáhttet plánekeahttá ovttastallat eará geavaheddjiiguin guovddážis. Geavaheaddjit sáhttet maiddái ieža álggahit ja čađahit iešguđet doaimmaid. Guovddážat leat rahpasat bearrašiidda ja du eará lagašolbmuide, ja muhtun guovddážiin leat fálaldagat mánáide. Dasa lassin doaimmahit guovddážat eastadeaddji bargguid, nugo oahpahallama ja eará čuvgehusbargguid.
Geahča filmma das mo don dustejuvvot Nok.- dahje SMISO-guovddážis:
Guovddážiin sáhtát don deaivvadit earáiguin geat leat vásihan seksuálalaš illástemiid. Guovddáža bargiin lea relevánta oahppu ja/dahje leat ieža vásihan illásteami.
Sáhtát leat anonyma, nappo it dárbbaš muitalit iežat nama go válddát oktavuođa guovddážiin. Bargiin lea jávohisvuođageasku, ii ge sis leat danne lohpi earáide juohkit dieđuid du birra du lobi haga, dahje jus lea sáhka heakkas. Earáin, geat geavahit guovddáža, ii ge leat lohpi muitalit earáide dan maid besset diehtit du birra. Guovddážat fállet dulkka go lea dárbu dasa.
Buot fylkkain leat dál unnimustá okta Nok.- dahje SMISO-guovddáš. Guovddážat ožžot ruđa stáhtas ja gielddas.
Veahkketelefovdna illástemiid gillájeddjiid várás – 800 57 000
Veahkketelefovdna illástuvvon gillájeddjiid várás lea fálaldat illástuvvon mánáide ja ollesolbmuide. Dat lea nuvttá ja rabas birra jándora. Oapmahaččat ja veahkkeapparáhta sáhttet maiddái riŋget veahkketelefovdnii jearrat neavvagiid ja bagadallama. Sii geat vástidit telefovnna, barget Vestfolda Inseastaguovddážis.
Bajilgovva guovddážiin Nok.* siidduin
Oza iežat guovddáža siidduin dinutvei.no
Loga eanet Veahkketelefovnna birra illástuvvon gillájeddjiid várás – 800 57 000 sin iežaset neahttasiidduin.
*Máŋga ovddeš guovddáža inseastta ja seksuálalaš illástemiid vuostá (SMISO) ja Fellesskapet mot seksuelle overgrep (FMSO) lonuhedje nama Nok.:i 2020 skábmamánus.
Julevsámegiellaj (Lulesamisk)
Mij la Nok.- jali SMISO-guovdásj?
Nok.-guovdátjijn ja guovdátjijn incesta ja råhtsatjimij vuosstij (SMISO) besa dån gut la hæhttum gierddat incest jali råhtsatjimijt oadtjot doarjjagav ietjat vásádusáj barggat. Guovdásj la åvdemusát iesjviehkkefálaldahka ållessjattugijda gudi li hæhttum gierddat incest, råhtsatjuvvam jali illastuvvam, ja sijáj lagámusájda.
Guovdátja li nåvkå fálaldahka ja båhti duodden almulasj viehkkefálaldahkaj, ja ij la dárbbo dåktåra milta vuostak mannat åvddål midjij boadá.
Gájka guovdátja korona-njuolgadusájt tjuovvu ja li ållu jasska.
Fálaldahka sisadná:
- rádevaddem telefåvnå baktu
- individuála ságastallama
- iesjviehkkejuohkusij oassálasstem
- ietjá tiebmájuohkusa
- kursa
Fálaldagá soajtti vehi ietjálágátja guovdátjis nubbáj. Guovdátja iesjgeŋga láhkáj dilev láhtji váj addne bessi guovdátjin liehket iehtjádij siegen. Addne bessi aj jåhtuj biedjat ja tjadádit duov dáv dåjmav. Guovdátja li rahpasa familljaj ja iehtjádijda gudi li duv lahka, ja nágin guovdátjijn li fálaldagá mánájda. Duodden guovdátja hierediddje láhkáj barggi, degu åhpadimijn ja ietjá diehtojuohkembargujn.
Gehtja filmav mij vuoset gåktu Nok.- jali SMISO-guovdátjin viehkev oattjo:
Guovdátjin besa iejvvit iehtjádijt gudi aj li illastuvvam. Sij gudi hiehteguovdátjijn barggi li guoskavasj skåvlåjt vádtsám ja/jali li ietja illastuvvam.
Dån i dárbaha javllat ietjat namáv gå váldá aktijvuodav hiehteguovdátjijn. Barggijn la sjávodisvuodavælggo ja danen ij la siján loahpe juogadit diedojt duv birra iehtjádij, jus dån i loabev vatte, jali jus la hekka ja hælso birra sáhka. Iehtjáda gudi guovdátjav adni, e ga besa iehtjádijda subtsastit majt oadtju duv birra diehtet. Guovdátja dålkåv fálli gå dasi la dárbbo.
Juohkka fylkan la uddni unnemusát akta Nok.- jali SMISO-guovdásj. Guovdátja rudájt oadtju stáhtas ja suohkanijs.
Råhtsatjuvvamij viehkketelefåvnnå – 800 57 000
Råhtsatjuvvamij viehkketelefåvnnå la fálaldahka råhtsatjuvvam mánájda ja ållessjattugijda Telefåvnnåj besa riŋŋgut ålles lándas, nåvkå ja jánndurav birra. Lagámusá ja varresvuoda bargge bessi aj viehkketelefåvnnåj riŋŋgut rádij ja bagádusáj diehti. Sij gudi telefåvnåv vásstedi barggi bæjválattjat Vestfold Incestguovdátjin.
Nok.* næhttabielijn gávna gånnå guovdátja li.
Gávna ietjat guovdátjav dáppe: dinutvei.no
Lågå ienebut Råhtsatjuvvamij viehkketelefåvnnå – 800 57 000 birra sijá ietjasa næhttabielijn.
*Moattes dajs åvdep guovdátjijs incesta ja råhtsatjimij vuosstij (SMISO) ja Fellesskapet mot seksuelle overgrep (FMSO) målssun nammaj Nok. 2020 basádismánon.
Åarjelsaemien (Sørsamisk)
Mij akte Nok.- jallh SMISO-jarnge?
Nok.-jarngine jïh inceste- jïh seksuelle daaresjimmiejarngine (SMISO) datne maahtah, mij seksuelle daaresjimmieh dåårjeme, dåarjoem åadtjodh dov dååjresh gïetedidh. Jarnge uvtemes jïjtjeviehkiefaalenasse geerve almetjidie mah incestem, seksuelle daaresjimmieh dåårjeme jallh raantan vaaltasovveme, jïh dej lïhke fuelhkie.
Jarngh leah namhtah faalenasse jïh lissiehtasse dan byögkeles viehkieabparaatese, jïh ih vuesiehtimmiem daarpesjh jis edtjh dejgujmie gaskesadtedh.
Gaajhkh jarngh korona-njoelkedasside fulkieh jïh leah eevre jearsoe nuhtjedh.
Faalenasse lea:
- raeriestimmie tellefovnesne
- individuelle soptsestallemh
- meatan årrodh jïjtjeviehkiedåehkine
- jeatjah teemadåehkieh
- kuvsjh
Faalenassh maehtieh ånnetji jeerehtidh. Jarngh joekehtslaakan sjïehteledtieh ihke utnijh maehtieh jarngesne årrodh, jïh ektesne årrodh jeatjah utnjigujmie. Aaj nuepie utnijh jïjtjh maehtieh skraejriem vaeltedh jïh ovmessie darjomh tjïrrehtidh. Jarngh leah ræhpas fualhkan jïh jeatjabidie mah leah dov lïhke, jïh såemies jarngh faalenassem utnieh maanide. Lissine jarngh heerreden barkojne gïehtelieh, goh ööhpehtimmie jïh jeatjah bievnemebarkoe.
Vuartesjh filmem guktie akte Nok.- jallh SMISO-jarnge datnem dåastohte:
Jarngine maahtah jeatjebh råakedh mah seksuelle daaresjimmieh dååjreme. Dah mah jarngine berkieh, sjiehteles ööhpehtimmiem utnieh jïh/jallh jïjtjh daaresjimmieh dååjreme.
Maahtah anonyjme årrodh, daate sæjhta jiehtedh datne ih daarpesjh dov nommem soptsestidh gosse jarngine gaskesadth. Dah mah desnie berkieh sjaevehtsvoetedïedtem utnieh jïh dan åvteste eah luhpiem utnieh bïevnesh dov bïjre mubpiejgujmie juekedh, bielelen datne dam luhpedh, jallh jielede jïh healsoe leah vaahresne. Vaallah jeatjebh mah jarngem nuhtjieh, luhpiem utnieh guhkiebasse soptsestidh maam åadtjoeh dov bïjre daejredh. Jarngh toelhkem faalehtieh gosse daerpies.
Gaajhkh fylhkh unnemes aktem Nok.- jallh SMISO-jarngem utnieh daelie. Jarngh vierhtieh dåastoeh staateste jïh tjïelteste.
Viehkietellefovne dejtie mah seksuelle daaresjimmieh dååjreme – 800 57 000
Viehkietellefovne dejtie mah seksuelle daaresjimmieh dååjreme lea faalenasse maanide jïh geerve almetjidie mah seksuelle daaresjimmieh dååjreme. Dïhte namhtah jïh ræhpas abpe dygnem. Lïhke fuelhkie jïh viehkieabparaate aaj maehtieh viehkietellefovnem gaskesadtedh juktie raerieh jïh bïhkedimmiem åadtjodh. Dah mah tellefovnem vaestiedieh berkieh Incest-jangesne Vestfoldesne.
Bijjieguvvie jarngi bijjeli Nok.:n sæjrojne
Gaavnh dov jarngem sæjrosne dinutvei.no
*dejstie aarebi jarngijste incesten jïh seksuelle daaresjimmiej vööste (SMISO) jïh Ektievoete seksuelle daaresjimmiej vööste (FMSO) nommem målsoejin Nok.:se gålkoen 2020.