Dinutvei.no Logo Nasjonal veiviser
ved vold og overgrep

Mii lea Oapmahaččaid Oaivadanguovddáš?

veiledningssenter pårørende

Davvisámegiella (Nordsamisk)

Julevsámegiellaj (Lulesamisk)

Åarjelsaemien (Sørsamisk)


Davvisámegiella (Nordsamisk)

Mii lea Oapmahaččaid Oaivadanguovddáš?

Eallit ovttas olbmuin gii rahčá gárrenmirkkuiguin dahje psyhkalaš váttuiguin sáhttá leat lossat ja čuohcat árgabeaivái. Doaivvuhisvuohta, ráfehisvuohta, ballu, heahpat ja eahpesihkarvuohta lea juoga mii deaddá olbmo dákkár dilis. Oaivadanguovddáš lea ságastallanfálaldat oapmahaččaide buot ahkejoavkkuin.

Norske Kvinners Sanitetsforeninga (N.K.S.) Oaivadusguovddáš lea nuvttá ja fágalaš vuosttašceahkkefálaldat oapmahaččaide geain leat olbmot geat rahčet psyhkalaš váttuiguin ja gárrenmirkkuiguin dahje leat giddagasas.

Oaivadanguovddážat fállet:

  • individuála ságastallamiid ja párra-, bearaš- ja joavkoságastallamiid telefovnna bokte dahje fysalaččat
  • mánáid ja nuoraid čuovvoleami juogo individuálalaččat dahje joavkkuin
  • oahpahusa, máhtestuvvankurssaid, logaldallamiid jna.
  • ovttasbarggu iešguđet veahkkeásahusaiguin.

Oaivadusguovddáža bargiin lea gelbbolašvuohta fágalaš, relevánta oahpu bokte, ja sis lea jávohisvuođageasku.

Oapmahaččaide, geat váldet oktavuođa, addo maiddái anonymitehta go dat ii čállojuvvo journálii.

Gávdnojit regionála guovddážat iešguđetlágan fálaldagaiguin veahkaválddi gillájeaddji oapmahaččaide mas gárrenmirkkot lea okta váttisvuohta.

Oapmahaččaid Oaivadanguovddáš neahttabáiki


Julevsámegiellaj (Lulesamisk)

Mij la Lagámusáj bagádallamguovdásj?

Liehket nágina siegen gut rahtjá gárevselgav jali psihkalasj vájvij soajttá liehket låssåt ja árggabiejvev vájkkudit. Hæsodisvuohta, juorrulibme, skábmo ja diehtemahtesvuohta li nágin ássje ma li låssåda dákkir dilen. Bagádallamguovdásj la ságastallamfálaldahka lagámusájda vájku man vuorrasa li.

Norske kvinners sanitetsforenings (N.K.S.) Bagádallamguovdásj la nåvkå ja álkkes fálaldahka lagámusájda ulmutjijda psihkalasj vájvij, gárevselga báddnumijn ja gudi li giddagisán.

Bagádallamguovdátja fálli:

  • aktugasj ságastallama ja párra-, famillja- ja juogosságastallama telefåvnå baktu jali mijá lunna
  • mánáj ja nuoraj tjuovvolibme ájnegissan jali juohkusijn
  • åhpadibme, bierggimkursa, lågådallama ja majduk
  • aktisasjbarggo duon dán viehkkeásadusájn

Bagádallamguovdátjij barggijn la fágálasj, guoskavasj åhpadus ja sjávodisvuodavælggo

Lagámusá gudi aktijvuodav válldi bessi aj liehket namádime danen gå dáppe ij gávnnu journálla.

Gávnnuji bájkálasj guovdátja duon dán fálaldagájn lagámusájda gånnå gárevselga li oassen tjuolmas.

Lagámusáj bagádallamguovdátja næhttabielle


Åarjelsaemien (Sørsamisk)

Mij Lïhke fuelhkien bïhkedimmiejarnge?

Relasjovnesne årrodh aktine mij ruvsine jallh psykiske vaejviejgujmie tjabreminie maahta stoerre haestemh vedtedh jïh aarkebiejjiem baajnehtidh. Håjnoesvoete, båasarimmie,  asve jïh skaamoe jïh  leah naakede destie mij slæjhtoes dagkeres tsiehkesne. Bïhkedimmiejarnge lea soptsestallemefaalenasse lïhke fualhkan gaajhkine aaltarinie.

Norske kvinners sanitetsforenings (N.K.S.) Bïhkedimmiejarnge lea namhtah jïh faageles faalenasse mij aelhkie nuhtjedh lïhke fualhkan

Bïhkedimmiejarngh faalehtieh:

  • soptsestallemh akti akti jïh paarre-, fuelhkie- jïh dåehkiesoptsestallemh tellefovnesne jallh fysiske gaavnedimmesne
  • Maanah jïh noerh dåarjedidh akti akti jallh dåehkine
  • ööhpehtimmie, haalvemekuvsje, håalomh jïh vielie
  • laavenjostoe ovmessie viehkiesuerkiejgujmie

Barkijh bïhkedimmiejarngesne maahtoem utnieh faageles, sjyöhtehke ööhpehtimmien tjïrrh jïh dej lea sjaevehtsvoetedïedte.

Lïhke fuelhkie mij gaskesem vaalta aaj åådtje anonyjme årrodh dan åvteste journaale ij tjaalasovvh.

Regijonaale jarngh gååvnesieh ovmessie faalenassigujmie lïhke fualhkan dejtie mah vædtsoesvoetem dååjreme gusnie ruvse akte bielie dåeriesmoerijste.

Nedtesijjie lïhke fuelhkien bïhkedimmiejarnge