Şiddet veya cinsel saldırıya karşı çeşitli tepki gösterme yolları vardır. Bazı insanlar profesyonel yardıma ihtiyaç duyar. Ruh sağlığı destek hizmetlerinin kapsamı yaşadığınız bölgeye göre değişir. Bazı hizmetler için bağımsız olarak erişim sağlayabilir veya iletişim kurabilirsiniz, bazıları için ise öncesinde bir sevk gerekir.
Öncesinde sevk gerektirmeyen hizmetler
Etkinlik evleri, zor durumda olan ve zihinsel sağlık sorunlarıyla karşı karşıya kalan 18 yaşın üzerindeki insanlar için bir sosyal buluşma yeridir. Aktivite evleri herhangi bir tedavi sunmaz, ancak çok çeşitli aktiviteler sunar. Bunların amacı, insanların günlük yaşamdaki sorunlarla başa çıkmalarına, becerilerini ve kaynaklarını geliştirmelerine ve sosyal ilişki ağları kurmalarına yardımcı olmaktır.
Bu hizmetler yaşadığınız bölgeye ve mahalleye göre farklılık göstermektedir.
Bağımsız olarak iletişim kurabilirsiniz ve öncesinde herhangi bir müracaat ve sevk gerekmez. Gerekli iletişim bilgilerini genellikle yerel belediyenizin web sayfasında bulabilirsiniz.
Aile evleri, Norveç’teki tüm belediyelerin yaklaşık yarısında mevcuttur. Bunlar, çocukların, gençlerin ve onların ailelerinin zihinsel ve fiziksel sağlıklarını korumak için yardım almalarını sağlar. Burada çalışan personel çeşitli profesyonel geçmişlere sahiptir.
Bağımsız olarak iletişim kurabilirsiniz ve öncesinde herhangi bir müracaat ve sevk gerekmez. İletişim bilgilerini yerel belediyenizin web sayfasında bulabilirsiniz.
Sağlıklı yaşam merkezleri, belediye sağlık hizmetinin ayrılmaz bir parçasıdır. Bazı merkezler depresyon ve stresle başa çıkma üzerine seanslar, uyku problemleriyle ilgili rehberlik ve alkol kullanımı hakkında konuşma hizmeti sunmaktadır. Birçok sağlıklı yaşam merkezi, çocuklar, gençler ve onların velilerinin yanı sıra yaşlılar ve göçmenler için ayrı hizmetler sunmaktadır.
Bağımsız olarak iletişime geçebilir veya aile hekiminizden, başka bir sağlık uzmanından ya da NAV’dan sizi oraya sevk etmesini isteyebilirsiniz.
Buradaki personel; fizyoterapi, beslenme, pedagoji, mesleki terapi, hemşirelik, halk sağlığı bilimi ve psikoloji dahil olmak üzere çeşitli alanlarda profesyonel geçmişlere sahiptir.
İhtiyaçlarınıza ve başarmak istediğiniz şeye bağlı olarak değişen rehberlik ve takip hem bireysel hem de grup temelli olarak sunulur.
Sağlıklı yaşam merkezleri hakkında daha fazla bilgiyi helsenorge.no adresinde bulabilirsiniz
Sağlıklı yaşam merkezleri hakkında daha fazla bilgiyi Norveç Sağlık Müdürlüğünün web sitesinde bulabilirsiniz
Çoğu belediye, zihinsel sağlık ve madde bağımlılığı sorunları yaşayan insanlara yardımcı olmak amacıyla yaşamın farklı alanlarında çeşitli sosyal yardım bakım hizmetleri veya disiplinler arası tedavi ve takip ekipleri sunmaktadır. Bu ekipler, yaşadığınız yerde veya yerel topluluğunuzda size yardım eder.
Bu hizmetler her belediye dahilinde farklılık göstermektedir.
Bu ekiplerden bazıları, aşağıda daha fazla bilgi edinebileceğiniz ACT veya FACT modellerine göre çalışır.
Ayrıca belediyeler başka modeller temelinde gençlere yönelik sosyal yardım bakım hizmetleri de sunmaktadır. Daha fazla bilgi edinmek için yerel belediyenizle iletişime geçin.
FACT ekipleri hakkında daha fazla bilgi edinin ve bir video izleyin (yalnızca Norveççe)
Bazı belediyeler dahilinde acil ruh sağlığı hizmetleri veren birimler kurulmuştur. Bu, hafif ila orta derecede anksiyete, depresyon, yeni ortaya çıkan madde bağımlılığı sorunları ve/veya uyku problemi yaşayan 16 yaş üzeri insanlar için kısa süreli bir tedavi seçeneğidir.
Bu hizmet ücretsiz olarak sunulmaktadır ve bu birimi aile hekiminizden bir sevk olmaksızın bağımsız olarak arayabilirsiniz. Bununla birlikte, aile hekiminiz de genellikle, karşılaşılan sorunlarla başa çıkmada önemli bir yardımcı olabilir.
Yerel belediyenizin acil ruh sağlığı hizmetleri sunup sunmadığını öğrenmek için web sitelerini kontrol etmeniz gerekir.
Acil ruh sağlığı hizmetleri hakkında Norveç Toplum Ruh Sağlığı Kaynak Merkezinin web sitesinde bilgi edinin (yalnızca Norveççe)
Birçok belediye ve yerel bölgede, hafif ve orta dereceli zihinsel sağlık sorunlarının kısa süreli tedavisini sağlayan sağlık ve bakım servislerine bağlı çalışan psikologlar mevcuttur. Hizmetler ücretsizdir.
Psikologların nasıl çalıştığı ve onlarla nasıl iletişime geçileceği hakkında daha fazla bilgi, yerel belediyenizin veya bölgenizin web sitesinde mevcuttur. Ayrıca aile hekiminiz de bu konuda size yardımcı olabilir.
İşletme desteği olmadan çalışan bazı özel psikologlar ve psikiyatristler de bulunmaktadır. Buralara öncesinde sevk edilmeniz gerekmez ancak bu hizmet çoğunlukla, bir bölgesel psikiyatri destek merkezi veya kamudan işletme desteği alan bir psikolog veya psikiyatrist tarafından sunulan hizmete göre daha pahalıdır (aşağıya bakın).
Öncesinde sevk gerektiren hizmetler
Aile hekiminiz veya diş hekiminiz, özel yardıma ihtiyacınız olup olmadığını size danışarak değerlendirebilir. Gerekirse sizi bir psikoloğa veya psikiyatriste sevk edebilir. Sizi sevk eden kişiden, şiddet ve travma konusunda bilgiye sahip bir terapist talebinde bulunun.
Bölgesel psikiyatri poliklinikleri ve işletme sözleşmeli psikiyatristler/psikologlar
Bölgesel psikiyatri poliklinikleri tüm ülke çapında mevcuttur ve uzman sağlık hizmetinin bir parçasıdır. İşletme sözleşmesi olan özel psikologlar ve psikiyatristler (sözleşmeli uzmanlar) de uzman sağlık hizmetinin bir parçasıdır. Bir bölge psikiyatri polikliniğinden veya sözleşmeli bir uzmandan tedavi alabilmek için öncesinde sevk yaptırmanız gerekir. Acil ruh sağlığı desteğine ihtiyacınız varsa, doğrudan bir bölgesel psikiyatri polikliniğine de başvurabilirsiniz. Burada stabilizasyon seansı ve bireysel danışmanlık şeklinde tedavi sunulmaktadır.
“Sizi sevk eden kişiden, şiddet ve travma konusunda bilgiye sahip bir terapist talebinde bulunun”
SANKS, Sami toplumuna zihinsel sağlık hizmetleri sunan bir birimdir
Bir bölgesel psikiyatri polikliniğini ziyaret ettiğinizde neler yaşayacağınız hakkında bir video izleyin:
Personelin gizlilik yükümlülüğü vardır ve bu nedenle sizin bu konuda izniniz olmadan veya herhangi bir kişinin zarar görmesi gibi acil bir risk olmadığı sürece, sizinle ilgili herhangi bir bilgiyi başkalarıyla paylaşması yasaktır. Gerektiğinde tercümanlık hizmeti sağlanabilir. Bir bölgesel psikiyatri polikliniğini veya sözleşmeli uzmanı ziyaret ettiğinizde sağlık muafiyet kartı limitine kadar olan normal kullanıcı ücretini ödemeniz gerekir. Hangi bölgesel psikiyatri polikliniğine bağlı olduğunuz, nerede yaşadığınıza ve yerel hastanenizin hangisi olduğuna bağlı olarak değişir. Aile hekiminiz sizi bu konuda yönlendirebilir.
Hasta tedavi süreci ve bekleme süreleri
Bir bölgesel psikiyatri polikliniğine sevk edildiğinizde, bu işlem hasta tedavi süreci olarak bilinen bir süreci başlatır. Hasta tedavi süreci, gereksiz bekleme süresi olmadan bütünsel ve öngörülebilir tedavi almanızı sağlar. Bu süreçten çıkış noktası, hayatınız hakkında uzmanın artık sizin olmanızdır. Bu, kendi tedaviniz üzerinde daha fazla etkiye sahip olmanız gerektiği anlamına gelir.
Hasta tedavi süreci hakkında daha fazla bilgiyi helsenorge.no adresinden edinin
Bir bölgesel psikiyatri polikliniğindeki tedavi bekleme süresi, ülkenin hangi bölgesinde yaşadığınıza bağlı olarak değişir. Eğer bulunduğunuz yerdeki bölgesel psikiyatri polikliniği size yeterli hizmeti sunamıyorsa, başka bir bölgesel psikiyatri polikliniğinde tedavi görme seçeneğiniz bulunmaktadır. Sunulan hizmetler ve bekleme süreleriyle ilgili sorularınız için “Tedavi yerinizi seçin” bilgilendirme servisine ulaşmak istediğinizde aşağıdaki telefon hattını arayabilirsiniz: 800 43 573 (800 HELSE).
Yerel kliniğinizdeki ortalama bekleme süresini kontrol edin (yalnızca Norveççe)
Yardım alabileceğiniz yerlerin listeleri
Yardıma ihtiyacınız olduğunda veya birisiyle konuşmak istediğinizde iletişim kurabileceğiniz kişilerin listesine helsenorge.no sitesinden erişebilirsiniz
Her sağlık kuruluşu, işletme desteği alan psikolog ve psikiyatristlerin listelerini sunar (sözleşmeli uzmanlar):
Norveç Psikologlar Derneğinin web sitesinde bir psikolog bulun.
Bu metin dinutvei.no web sitesinin yayın kurulu tarafından yazılmıştır.
Kaynaklar:
helsenorge.no
Norveç Toplum ve Ruh Sağlığı Kaynak Merkezi (NAPHA)
Norveç Elektronik Sağlık Kütüphanesi
Norveç Sağlık Hizmetleri Müdürlüğü
Çeşitli belediyelerin web siteleri
